काठमाडौं। राष्ट्रपति रामचन्द्र पौडेलले शनिबार जेनजी युवाहरूसँग गर्न लागेको छलफल सुरु हुनुअघि नै विवादमा फँसेको छ। छलफलमा सहभागी हुन नपाएका केही जेनजी युवाहरूले असन्तुष्टि जनाउँदै शीतलनिवास अगाडि नाराबाजी गरेपछि वातावरण तातिएको हो।
सरकारले छानेको २० सदस्यीय जेनजी प्रतिनिधि सूचीमा आफूहरूलाई बाहिर राखिएको भन्दै असन्तुष्ट युवाहरू बिहानैदेखि शीतलनिवास अगाडि जम्मा भएका थिए। उनीहरूले “हाम्रो पनि आवाज छ”, “जेनजी कुनै व्यक्तिको सम्पत्ति होइन”, “हामी आन्दोलनका सिपाही हौँ” भन्ने नारासहित प्रदर्शन गरे। प्रहरी टोलीले उनीहरूलाई नियन्त्रणमा राख्दै शान्त रहन आग्रह गरे पनि केहीबेर नाराबाजी जारी रह्यो।
छलफलमा सहभागी हुने भनिएका युवामध्ये सुदन गुरुङ नेतृत्वको समूह मात्र शीतलनिवास भित्र प्रवेश गरेपछि बाहिरै रोकिएका युवाहरू आक्रोशित बने। “हामीले ओली सरकार ढाल्यौं, अहिले हाम्रो कुरा सुन्ने बेला आएको छ,” एक प्रदर्शनकारी युवाले भने, “तर फेरि पुरानै प्रवृत्तिले हामीलाई बाहिर राख्न खोजिएको छ।”
छलफल सुरु हुनु अघि नै विभाजन
सरकारका अनुसार शनिबारको छलफल राष्ट्रपतिले प्रधानमन्त्री सुशीला कार्की र केही मन्त्रीहरूको उपस्थितिमा आयोजना गरेका थिए। छलफलको उद्देश्य मन्त्रिपरिषद् विस्तार र आगामी फागुन २१ गतेका लागि तय गरिएको आम निर्वाचनका तयारीबारे जेनजी युवासँग परामर्श गर्ने रहेको थियो।
तर छलफल सुरु हुनुअघि नै कुन समूह ‘आधिकारिक’ जेनजी हो भन्ने स्पष्ट हुन नसक्दा विवाद चुलिएको हो। सुरुमा १७ जना प्रतिनिधि तोकिएको भए पनि पछि सूची बढाएर २० जनाभन्दा बढी बनाइएको थियो। तर असन्तुष्ट युवाहरूले सरकार र राष्ट्रपतिलाई आरोप लगाउँदै भने, “हामी आन्दोलनको नेतृत्वमा थियौं, तर अहिले हामीलाई बाहिर राखियो। सुदन गुरुङ समूहले मात्र सबैतिर पहुँच बनाएको छ।”
राष्ट्रपतिले बैठक सार्दै स्वास्थ्य समस्या जनाए
विवादले राजनीतिक र सामाजिक दुवै तहमा चर्चा पाएको बेला राष्ट्रपति पौडेलले भने स्वास्थ्यमा समस्या आएको जनाउँदै शनिबारको छलफल स्थगित गरेका छन्। राष्ट्रपति कार्यालयका अनुसार अब छलफल सोमबार हुने भएको छ।
राष्ट्रपति कार्यालयका प्रवक्ताले भने, “राष्ट्रपतिज्यूको स्वास्थ्यमा केही समस्या देखिएपछि आजको छलफल सारिएको हो। सोमबार छलफल बस्नेछ र प्रतिनिधि सूचीमा आवश्यक परे परिवर्तन हुन सक्छ।”
तर राजनीतिक विश्लेषकहरू भन्छन्— यो स्थगन केवल स्वास्थ्य कारण मात्र होइन, जेनजीबीचको विवाद समाधान गर्न समय किन्न गरिएको कदम पनि हुन सक्छ।
जेनजी आन्दोलन र वर्तमान राजनीतिक अवस्था
गत भदौ २३ र २४ गते जेनजी युवाहरूले देशभर भ्रष्टाचारविरुद्ध र सुशासनका मागसहित ऐतिहासिक आन्दोलन गरेका थिए। आन्दोलनको दबाबकै कारण तत्कालीन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको सरकार ढलेको थियो।
त्यसपछि जेनजीका प्रमुख अगुवाहरूको सिफारिसमा पूर्वप्रधानन्यायाधीश सुशीला कार्की अन्तरिम सरकारको प्रधानमन्त्री बनेकी थिइन्। अहिले उनी मन्त्रिपरिषद् विस्तार र आगामी निर्वाचन तयारीमा जुटेकी छन्।
प्रधानमन्त्री कार्की जेनजी युवाहरूलाई मन्त्रिपरिषद् र राजनीतिक संरचनामा समेट्ने तयारीमा रहेको बताइन्छ। तर शनिबारको विवादले यो प्रक्रियामा अवरोध आउने संकेत गरेको छ।
“जेनजी आन्दोलनको शक्ति नै एकता थियो,” राजनीतिक विश्लेषक डा. अर्जुन कार्की भन्छन्, “तर अहिले जेनजीभित्र नै विभाजन देखिँदैछ, जसले भविष्यमा उनीहरूको विश्वसनीयता र प्रभावमा असर पार्न सक्छ।”
शीतलनिवास अगाडि प्रदर्शन, प्रहरीको निगरानी
शनिबार दिउँसोदेखि शीतलनिवासको मुख्य प्रवेशद्वार बाहिर सयौँ युवाहरू जम्मा भएका थिए। उनीहरूमा उत्साह र आक्रोश दुवै थियो। प्रहरीले ठूलो संख्यामा सुरक्षा व्यवस्था मिलाएको थियो।
प्रदर्शनका क्रममा कुनै तोडफोड नभए पनि वातावरण तनावपूर्ण बनेको थियो। एक समय प्रहरी र युवाबीच सामान्य धकेलाधकेल समेत भएको बताइएको छ।
प्रदर्शनमा सहभागी युवाहरूले सरकार र राष्ट्रपतिलाई चेतावनी दिँदै भने, “हामी पुनः आन्दोलनमा जान तयार छौं, यदि हाम्रो आवाज सुनेन भने।”
सोमबारको बैठक निर्णायक बन्ने अपेक्षा
अब सबैको नजर सोमबारतर्फ केन्द्रित भएको छ। सोमबार हुने भनिएको छलफलमा जेनजीका विभिन्न समूहका प्रतिनिधिहरू, प्रधानमन्त्री कार्की, राष्ट्रपति पौडेल र केही मन्त्रीहरू सहभागी हुनेछन्।
राष्ट्रपतिले सोमबारको बैठकलाई “सुनुवाइ र सहकार्यको अवसर”का रूपमा लिनुपर्ने आवाज पनि उठेको छ।
जेनजी आन्दोलनका एक संस्थापक सदस्यले भने, “हामीसँग असहमति होला, तर संवाद बिना समाधान सम्भव छैन। सोमबारको बैठकले जेनजी आन्दोलनको एकताको दिशा निर्धारण गर्नेछ।”
निष्कर्ष:
शीतलनिवासमा सुरु हुनुअघि नै विवादमा फसेको जेनजी–सरकार छलफलले नेपालका नव–राजनीतिक शक्तिहरूबीचको सम्बन्ध कस्तो हुनेछ भन्ने प्रश्न उब्जाएको छ।
एकातिर जेनजी युवाहरू सुशासन र पारदर्शिताको माग गर्दै सडकमा छन्, अर्कोतिर उनीहरूकै समूहभित्र विभाजन देखा पर्नु आगामी संक्रमणकालीन राजनीतिक यात्राका लागि चुनौती हो। सोमबारको बैठकले यो विवाद सुल्झाउने कि थप गहिरो बनाउने— अब देशको ध्यान त्यहीँ केन्द्रित छ।
के तपाईं चाहनुहुन्छ म यो रिर्पोटलाई “सान्दर्भिक भिडियो स्क्रिप्ट (जस्तै सान्दार मिडियाको करेन्ट इश्यू टोन र संवाद शैलीमा) रूपान्तरण गरिदिऊँ? त्यसमा एंकर संवाद, भिजुअल हाइलाइट र अन्त्यमा विश्लेषण ब्लक पनि राखिन्छ।
